De Maria Kerk is gelegen op het hoogste punt van de wierde. Het is een éénbeukige bakstenen kerk met een halfrond inspringend koor. Gebouwd in de tweede helft van de 12e eeuw / begin 13e eeuw.
Deze parochiekerk hoorde in de 15e eeuw toe aan de commanderij van Oosterwijtwerd, d.w.z. het Johannieter klooster te Oosterwijtwerd en ging op 23 augustus 1476 over aan het klooster te Oosterwierum.
Op 1 juli 1609 werden alle bezittingen van het klooster tot provinciaal bezit verklaard door de Provinciale staten en zo werd deze kerk uiteindelijk het eigendom van de Hervormde (Staats) Kerk. Het eigendom werd in 1979 overgedragen aan de Stichting Groninger Kerken.
De oorspronkelijke kap is nog grotendeels intact, een dakruiter vervangt de toren. De windwijzer op de dakruiter vertoont het wapen van Ripperda, evenals een zandsteen in de westmuur, boven de ingang van de kerk.
De muren en ingangen zijn in de loop van de tijd iets veranderd en een aantal kleine romaanse vensters werden door grote rondboogvensters vervangen. Het oostelijke venster in het koor is van binnen afgesloten door een zandstenen epitaaf en van buiten dichtgemetseld. In de buitenmuren zijn hier en daar nog geglazuurde kloostermoppen te zien.
In de afgeschoten koorruimte hangen drie gedenkborden van de familie Ripperda. Onder het koor bevindt zich de grafkelder van de familie Ripperda.
In de noordmuur bevond zich een ingang die gedeeltelijk zichtbaar is (zgn Noormannenpoortje) en een stuk ten oosten hier van het restant van een hagioscoop (een laag venster), waarvan aan de buitenkant nog een klein gedeelte te zien is.
In de Zuidmuur ontdekte men bij restauratiewerkzaamheden in 1992 ook twee ingangen, waarvan één weer zichtbaar werd gemaakt.
Volg ons ook op facebook https://www.facebook.com/Mariakerk.Oosterwijtwerd