Zondagmiddag 1 september werd de derde lezing aansluitend bij het thema van De Grote Vloed gehouden. Dit keer was het de beurt aan dr. Maarten Loonen, poolonderzoeker aan de Universiteit van Groningen. Jaarlijks doet hij twee maanden onderzoek op Spitsbergen – en dat al meer dan dertig jaar. Door de toenemende CO 2 in de atmosfeer warmen de aarde en het zeewater in het Noordpoolgebied sneller op dan elders op de wereld. Loonen ziet hoe dieren en planten reageren op het verdwijnen van sneeuw en ijs. “De gletsjers zijn tenminste 3 kilometer teruggetrokken. Het zee-ijs is ’s winters voor een groot deel verdwenen uit het fjord. IJzel bedekt nu regelmatig de toendra waardoor de rendieren niet meer bij hun voedsel kunnen komen. Robben, brandganzen, ijsberen worden direct in hun voortbestaan bedreigd. Ook in Nederland zullen we grote gevolgen ondervinden van de smeltende poolkappen en stijgende zeespiegel. Alle reden om het verbruik van fossiele brandstoffen versneld af te bouwen.”
De wereldwijde toename van orkanen, overstromingen, branden en hongersnoden is het directe gevolg van de klimaatverandering door menselijk toedoen. Dat wordt door wetenschappers niet langer ontkend. Maar evenmin zijn de gevolgen te voorzien: Loonen wees vooral op de onvoorspelbaarheid van deze ontwikkelingen. Wij kunnen achteraf niet zeggen: wij wisten het niet. Wij weten het wel. Wat doen we ermee? In hoeverre zijn we bereid ons gedrag aan te passen door minder te consumeren en daarmee minder te vervuilen? Zijn betoog was gepassioneerd om de schoonheid van het hoge noorden en emotioneel over de rampzalige vervuiling. Zijn gehoor stemde er met een zeer welgemeend applaus mee in.